zoekmachine, -robot (← Eng. search-engine^*), computerprogramma waarmee men op het Internet^* snel informatie kan vinden over een bepaald onderwerp; krachtige software waarmee databanken met miljoenen gegevens zich snel laten doorzoeken. Na het intikken van een item verschijnen de adressen van de sites^* of de pagina’s op het Internet waar men terecht kan. Bekende voorbeelden zijn Yahoo! en AltaVista.

Ook Yahoo, een van de oudere zoekmachines heeft een index via trefwoorden, maar biedt daarnaast ook een thematische indeling per onderwerp waarbij je via verschillende niveaus de website kunt vinden die je interesseert. (Clickx, 10/10/96)
De tilde (~) in het adres is een aanwijzing voor de zoekmachine dat het hier niet gaat om een machine of een subdirectory die ‘wklo’ heet, maar om een computerbestand. (HP/De Tijd, 15/11/96)
De zoekmachine meldt trots dat haar techniek gebruikt wordt bij persbureaus die geen eigen webservice hebben zoals die van Reuter en Greenpeace. (Computer thuis in bedrijf, december 1996)
Je moet weten welke zoekmachines (AltaVista, Yahoo!) je moet gebruiken en hoe je daar komt. Je moet een lijstje aanleggen van alle web-sites die voor jou van belang zijn. (Elsevier, 18/01/97)
Bij de meeste zoekmachines krijg je bij de resultaten een adres van een site of pagina waar je op kunt klikken om meteen naar die site of pagina te gaan, en een korte beschrijving van wat daar te vinden is. (Netwerk, februari 1997)
Vooral de beginnende internetgebruikers zien vaak door de bomen het bos niet meer, maar ook de gevorderde cybersurfer zal niet alle informatie zonder problemen weten te vinden. Gelukkig zijn er een aantal zogeheten ‘search engines’ of zoekmachines op internet te vinden, die deze taak wat vergemakkelijken. (PC-Active, april 1997)
Wie met een van de populaire ‘zoekrobots’ op Internet op zoek gaat naar kinderporno, zal niet ver komen: het enige wat je zult vinden als je trefwoorden als ‘Lolita’ intoetst, zijn satirisch bedoelde sites, verslagen van al dan niet zelfbenoemde ‘watchdog’-organisaties. (HP/De Tijd, 04/06/97)
Foei, bijna had ik ‘Meldpunt kinderporno’ in de zoekmachine getypt als ik niet net op tijd de naam van de schrijver zag: R.U. Sirius. (Zin, augustus 1997)