stelling znw. v., mnl. stellinge ‘stellage’ is een afl. van stellen. — De bet. ‘these’ schijnt door Stevin ingevoerd te zijn, als een weergave van lat. propositio of gr. thésis.

stel’ling (de, -en), (vooral gebr. in Nickerie ) aanlegsteiger. Men gaat van de Rivier tot dit Gebouw langs een Trap, op een Stelling van Boerwey*-Planken, wel honderd Schreeden lang () (Hartsinck 1770: 284; oudste vindpl.). - Etym.: In AN veroud. Ook in het E van Guyana, in D.g.f. als volgt verklaard: ’Wharf belonging to Dutch W.I. Company allowing acces to second depth and third depth land along rivers when the river facade had been sold to former-settlers.’ Zowel bij Hartsinck als in D.g.f. lijkt meer sprake te zijn van een lange loopbrug grotendeels over ontoegankelijk land. - Syn. brug* (1).

stelling nemen [Zie ook stellingname.]

Deze uitdrukking wordt meestal als een germanisme (D. ‘Stellung nehmen’) beschouwd voor ‘een standpunt innemen, zich kanten (tegen), partij kiezen’.

In de woordenboeken heeft stelling nemen niet veel succes gehad: Van Dale keurt ze af en de meeste woordenboeken hebben ze zelfs niet opgenomen. Nochtans wijst de ontwikkeling bij Koenen, die ze eerst afkeurde en nu nog slechts de Duitse afkomst ervan vermeldt, op een zekere inburgering. Ook de vertaalwoordenboeken Van Gelderen en Jansonius hebben stelling nemen zonder verdere aantekening opgenomen.

stelle, stelling. ― Ons zelfstandig naamwoord stelle, dat Fr. terre-plein beteekent, kan nooit, zooals het Duitsche Stelle, waardoor de fout ontstaan is, betrekking, ambt, post of plaats beduiden.
— Evenmin als stelle, is het woord stelling, ter vertaling van D. Stelle, verdedigbaar. Men zegt ambt, betrekking.
|| Alhoewel hij als dagbladbestuurder niet minder bijval vond, dan als dagbladschrijver, bleef hij alweer niet lang in de stelling, Sleeckx, Literatuur en Kunst, I, 168. In de volgende deelen ontmoeten wij diegenen der rampzaligen van het hondenleger terug, die aan den dood hebben kunnen ontsnappen, doch natuurlijk in eene geheel andere, soms in eene nog al verheven stelling en onder andere namen, 184. Hij hoopte er zich thans door zijne kundigheden en talenten eene eervolle stelling te verwerven, maar zag deerlijk zich in die verwachting teleurgesteld, II, 180.

stelling* stellage 1285 [MNW]

stelling* these 1681 [WNT]