sentiment zn. ‘gevoel’
Vnnl. goede opinie en sentiment ... van mij ‘een goede mening en gevoel over mij’ [1646; Willem Frederik]; nnl. de billike sentimenten, die ik ... gevoele [1769; WNT zooals], ongebreidelde sentimenten vieren hoogtij [1939; Vaderland].
Ontleend aan Frans sentiment [1314; Rey], een variant van sentement ‘emotie’ [1279; Rey], ‘gevoelsmatige opinie’ [eind 14^e eeuw; Rey], eerder al ‘kennis’ [ca. 1210; Rey] en ‘(het) waarnemen, voelen’ [ca. 1190; Rey], een afleiding van sentir ‘waarnemen, aanvoelen’ [eind 11^e eeuw; Rey], ontwikkeld uit Latijn sentīre ‘waarnemen, ervaren’.
Latijn sentīre is verwant met: Litouws sintė́ti ‘overwegen, beslissen’; en misschien Oudkerkslavisch sęštĭ ‘slim’; bij de wortel pie. *sent- ‘waarnemen, bemerken’ (LIV 533). Of dit dezelfde wortel is als pie. *sent- ‘reis, tocht’ (LIV 533), waarbij o.a. → gezin en → zenden horen, wordt meestal betwijfeld (o.a. FvW, Kluge, LIV, Boutkan/Siebinga, De Vaan 2008). Voor het eventuele betekenisverband tussen beide denkt men aan een overgang ‘reizen’ > ‘een richting kiezen’ > ‘opsporen’ > ‘bemerken, waarnemen’.
♦ sentimenteel bn. ‘overdreven gevoelig’. Nnl. sentimenteel ‘met verfijnd gevoel’ in sentimenteele reis [1778; WNT reis I], ‘voortvloeiend uit overgevoeligheid’ in de ongelukkige “sentimenteele koorts” [1780; Campe]. Ontleend aan Engels sentimental ‘met gevoel’ (later met negatieve connotatie) [1749; OED], een afleiding van sentiment ‘emotie’ [1652; OED], eerder al ‘mening’ [1639; OED], dat ontleend is aan Frans sentiment, nadat eerder al sentement [ca. 1374; OED] ontleend was aan Frans sentement (zie hierboven). Het woord is vooral bekend geworden door het boek A Sentimental Journey Through France and Italy (1768) van Laurence Sterne (1713-68), dat ook leidde tot opname van het woord sentimental in het Frans [1769; Rey]. In het Nederlands is het achtervoegsel in de vertaling van 1778 van het werk van Sterne aangepast aan ontleende Franse woorden als punctueel, universeel e.d.
Lit.: Willem Frederik (1995), Gloria parendi. Dagboeken, Den Haag, 239; J.H. Campe (1780), Handleiding tot de natuurlyke opvoeding of Robinson Crusoë, Amsterdam, VII

sentiment ‘gevoel’ -> Indonesisch séntimén ‘gevoel; wrok, kwade gevoelens’; Boeginees sentimêng ‘zich (over)gevoelig gedragen’.

Zoek dit woord op in het WNT, MNW, VMNW, ONW.