klappen* [klappen geven, praten] {clappen [babbelen, klapperen] 1201-1250} van klap, klanknabootsend gevormd, vgl. kleppen [praten].

klap znw., mnl. clap m. (v.) “gebabbel, klepper (voorwerpsnaam)”. = ohd. claph in ana-claph m. “het botsen” (: nhd. klaff), nhd. klapp (oorspr. ndd.) m. “klap (geluid)”, on. klapp o. “slag”. Van klappen ww., mnl. clappen “klappen, klapperen, kleppen, kloppen, babbelen”. Verwant resp. identisch met ohd. chlaphôn, klaffôn “klapperen, een hard geluid geven” (mhd. klaffen ook “babbelen”; nhd. klaffen), mnd. klappen “een hard geluid geven, (ook klaffen) babbelen”, os. klapen “klapperen” (klapunga v. “tandengeklapper”), ofri. bi-klappia “beschuldigen”, meng. clappen “klappen, kloppen” (uit ’t Noorsch? eng. to clap), on. klappa “slaan, kloppen”. Met umlaut mnl. cleppen “kleppen, ratelen”, cleppe (m. v.?) “klep, klap, ratel” (nnl. kleppen, klep) = mnd. kleppen “kleppen, luiden”, kleppe v. “deurklink”, owfri. kleppa “luiden, geluid geven”, ags. clæppan “kloppen”; vgl. ook laat-mhd. klepfern “klepperen” = ndl. klepperen (sedert Kil.). Onomatopoëtische woordfamilie, in associatie getreden met die van klak. Zie klepel. Vgl. ook kloppen. — Klap “slag” ook in eensklaps bijw., nog niet bij Kil. Bezwaarlijk een volksformatie. — klapperen ww. Sedert het Mnl. Mhd. Mnd. — klappertanden ww.: Kil. kleppertanden, mnl. clippertanden, cliptanden.

klappe (ww.) praten, kletsen; Sermoen euver de Weurd (18e eeuw) klappe, Vreugmiddelnederlands clappen <1240>.

klappen, ww.: praten, babbelen. Ook Vlaams. Mnl. clappen ‘klappen, snappen, babbelen, vertellen’, Vnnl. clappen, driven oft yet overdraghen ‘rapporter ou caqueter’, clap oft caut ‘babil ou caquet’ (Lambrecht), klappen ‘babbelen’ (Kiliaan). Mhd. klaffen ‘babbelen’. Afgeleide bet. van het klanknabootsende woord klappen ‘een luide klap geven, geluid maken’. Ohd. chlaphôn, klaffôn ‘een hard geluid maken’, Me. clappen ‘klappen, kloppen’, On. klappa ‘slaan, kloppen’. Hieruit ook Noordfr. clapper ‘met de tong een geluid maken’. Vgl. D. Klappe ‘bek, snater’, m.n. in de uitdr. halt die Klappe ‘hou je snater’.

klappen (B, E, G, W, ZO), ww.: praten, babbelen. Mnl. clappen 'klappen, snappen, babbelen, vertellen', Vnnl. clappen, driven oft yet overdraghen 'rapporter ou caqueter', clap oft caut 'babil ou caquet' (Lambrecht), klappen 'babbelen' (Kiliaan). Mhd. klaffen 'babbelen'. Afgeleide bet. van het klanknabootsende woord klappen 'een luide klap geven, geluid maken'. Ohd. chlaphôn, klaffôn 'een hard geluid maken', Me. clappen 'klappen, kloppen', On. klappa 'slaan, kloppen'. Hieruit ook Noordfr. clapper 'met de tong een geluid maken'.

klappen (klapte, heeft geklapt), (ook:) slaan. Ze heeft gehuild. Mijn oom heeft haar geklapt, vertelt ze me en dat mijn eten in de keuken staat (Ferrier 1968: 106). - Etym.: Van het zn. ’klap’. AN k. = o.m. SN bossen* (A. 1) en kloppen* (1). — Zie ook: klap* draaien, slaan*.

klap je handen. Letterlijke vertaling van Engels clap your hands = klap in je handen; Haal zo vals uit als je kunt, schud je hoofd en je heupen en klap je handen. (2005); Zwaai die sjaaltjes in het rond, spring met je voeten van de grond, zwaai je armen heen, en weer klap je handen keer op keer, want er word weer gescoord, door ons super feyenoord; Kom op, klap je handen En laat me horen dat je ja zegt!

1167. Het klappen van de zweep kennen (of verstaan),

d.w.z. er alles van weten, goed op de hoogte van iets zijn, evenals een voerman het klappen van de zweep verstaat. Vgl. Harreb. II, 395 a: Die voerman geweest is, kent het klappen van de zweep (of is het klappen van de zweep gewoon); Jord. 148; Het Volk, 17 Febr. 1914, p. 3 k. 2; 25 Juni 1914. p. 2 d. 3; Falkl. VII, 82; Dievenp. 16; fri. hy kin 't klappen fen 'e swipe wol; bij Draaijer, 20 en Gunnink, 150: hij kent het knappen van de zweppe; Afrik. hy ken die klap van die sweep. In Zuid-Nederland: de slag (of de klets) va de zweep kennen, weten wat men te doen heeft, hoe men 't moet aanleggen (Antw. Idiot. 664; 1111); de klitsoor kennen, weten wat men te doen en te laten heeft (Antw. Idiot. 1821).

1706. Zijne ooren mogen (of kunnen) schudden, dat ze klappen.

Deze dial. uitdr. was vroeger algemeen bekendNdl. Wdb. XI, 38. in den zin van ‘met opgeheven hoofde onder de menschen mogen komen, zich niets te verwijten hebben, zich geen schuld bewust zijn’. Ze herinnert aan den tijd, dat men voor eenig misdrijf gestraft werd met het verlies van één of beide oorenMnl. Wdb. V, 1961; J. Koning, Lijfstraffel. Regtsoefening te Amsterdam, 31; Korenbloemen II, 211; Harreb. II, 148 a; Noord en Zuid XXVI, 31.. Vgl. Brederoo, Sp. Brab. 1280; Spaan, 202; Sewel, 591: Ik mag myn ooren schudden, dat zy klappen, ik heb niets tot mynen lasten; Halma, 451: Ik mag mijne ooren schudden dat zij klappen, je puis aller la tête levée; Van Effen: Maar niemant heit iets op ons te zeggen en een duit op ons te prittenderen, en we meugen onze ooren schudden, dat ze klappen; Harreb. II, 148; fri. in earlik man kin syn earen skodsje, dat se klappe.

2014. Uit de school klappen.

Eig. gezegd van schooljongens, vertellen wat er in de school gebeurd is; bij uitbreiding ‘uitbrengen wat ergens tusschen de muuren, en in 't geheim geschied’ (Tuinman I, 335). De uitdr. komt in de 16^de eeuw voor bij Goedthals, 127: niet te clappen wter schole, aldaar als synoniem opgegeven van tis onder die roosen gheseyt. Zie verder Volksb. XII, 55; Valcooch, Regel der Duytsche Schoolmeesters, 25; Kluchtspel I, 160 (anno 1583); Com. Vet. 7; Langendijk, Wederz. Huwelyksbedr. vs. 264; Van Effen, Spect. VII, 146; Harreb. II, 257 a; Potgieter, Schetsen en Verh. II, 3; voor Zuid-Nederland zie Joos, 83; Teirl. II, 98; Waasch Idiot. 344: uit de biechtStellwagen, Roomsche woorden, 85., de kaart, de school klappen, geheimen vertellen; zuidndl. uit de kapelle klappen of pratenNdl. Wdb. VII, 1437.; fr. dire des nouvelles de l'école; hd. aus der Schule plaudern; eng. to tell tales out of (the) school.

2440. Een oud voerman hoort nog graag het klappen van de zweep

d.i. men hoort en doet nog gaarne hetgeen ons in de jeugd het meest bezig hield of vermaakte; ‘een afgeleefde liefhebber van de vrouwen hoort nog gaarne over de sekse en het minvermaak spreken’ (Weiland). Vgl. Campen, 127: Een olt Voerman hoert noch het knappen van der sweepen geerne; Sart. III, 3, 97: Een out wagenaer hoort noch geern het klappen van de sweep ter verklaring van lupus pilum mutat non mentem; III, 8, 87; Cats, I, 537: Een out voerman hoort gaerne 't geklap van de sweep:

 Men vint 'er overal die in hun oude jaren
 Nogh even zijn gemoet dan zy te voren waren;
 Men siet dat hun de jeught nogh in de leden rijt,
 Al is haer kranck gestel verwonnen van den tijt.

Westerbaen II, 660; Coster, 524, vs. 883; Brederoo I, 230, vs. 465: Ick slacht de ouwe wagenaers, ick hoor gaeren 't clappen van de swiep; II, 204, vs. 1498; R. Ansloo, 297; Asselijn, 302; Van Effen, Spect. III, 64: Men zoende lustig aan beide kanten, 't geen my niet kwalyk aanstond volgens het bekende spreekwoord, dat oude voerluiden nog graag het klappen van de zweep horen; Sewel, 901; Halma, 266: Een oud voerman hoort nog gaerne het klappen van de zweep, proverbe burlesque qui signifie, qu'un vieillard qui n'est plus en état de caresser une femme, en parle encore souvent avec plaisir; Tuinman I, 161; Harrebomée II, 395 b; fri. alde foerljue hearre graech it klappen fen 'e swipe; Joos, 140; Waasch Idiot. 772. Syn. was een out jager hoort gaerne van de weyery; zie Mergh, 23; Cats I, 537, waar gewezen wordt op het fr. il souvient toujours Robin de ses flûtes; en vgl. geen smid zoo oud of hij vraagt nog gaarne naar ijzer en kolen (Harreb. I, 360); een oude bok (of geit) lust nog wel een groen blaadje, gezegd van een ouden snoeper (zie o.a. Menschenw. 13; Nederland, Juni 1914, p. 159); syn. oude katten lusten ook melk (Harreb. II, 77); hd. alte Ziegen lecken auch gerne Salz; eng. an old hunter loves to talk of game. (Aanv.) De zegswijze ‘een oud paard hoort graag het klappen van de zweep’, die nu en dan ook gehoord wordt, is een verbastering.,