Zoekresultaten

Jaarwoord generator van Genootschap Onze Taal

katheter - (in het lichaam ingebrachte buis)

Etymologische (standaard)werken

M. Philippa, F. Debrabandere, A. Quak, T. Schoonheim en N. van der Sijs (2003-2009) Etymologisch Woordenboek van het Nederlands, Amsterdam

katheter zn. ‘in het lichaam ingebrachte buis’
Vnnl. den Catheter, die in den Water-loop gesteken wert ‘de katheter die in de urinebuis gestoken wordt’ [1642; WNT waterloop], catheter “uitgheholde onderzoeker”, dus ‘hol onderzoeksinstrument’ [1663; Meijer].
Ontleend aan Laatlatijn catheter ‘instrument dat naar beneden wordt gelaten, katheter’, ontleend aan Grieks kathetḗr ‘iets wat naar beneden wordt gelaten’, bij kathiénai ‘neerzenden, neerlaten’, gevormd uit → kata- ‘neer-’ en hiénai ‘zenden, werpen’, verwant met o.a. Latijn iacere ‘werpen’, zie → jet.

P.A.F. van Veen en N. van der Sijs (1997), Etymologisch woordenboek: de herkomst van onze woorden, 2e druk, Van Dale Lexicografie, Utrecht/Antwerpen

catheter (Wdl: katheter) [buis om lichaamsvocht af te tappen] {1642} < latijn catheter < grieks kathetèr [iets dat naar beneden wordt gelaten, vissnoer, dieplood, catheter], van kathièmi [ik laat naar beneden], van kata [omlaag] + hièmi [ik zend, laat gaan].

Uitleenwoordenboeken

N. van der Sijs (2010), Nederlandse woorden wereldwijd, Den Haag; met aanvullingen uit Uitleenwoordenbank 2015

katheter ‘buis om lichaamsvocht af te tappen’ -> Indonesisch katéter ‘buis om lichaamsvocht af te tappen’; Japans katēteru ‘buis om lichaamsvocht af te tappen’;? Koreaans k'adet'ŏrŭ ‘buis om lichaamsvocht af te tappen’ <via Japans>.

Dateringen of neologismen

N. van der Sijs (2001), Chronologisch woordenboek: de ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, Amsterdam

catheter buis om lichaamsvocht af te tappen 1642 [WNT waterloop] <Latijn

Overige werken

Woordenboek der Nederlandsche taal (WNT) & Middelnederlandsch woordenboek (MNW) & Vroegmiddelnederlands woordenboek (VMNW) & Oudnederlands woordenboek (ONW) – alle onderdeel van de Geïntegreerde Taalbank (GTB)

Zoek dit woord op in het WNT, MNW, VMNW, ONW.

Terug naar vorige pagina