Meehelpen? Ga naar etymologieWiki

 

Jaarwoord generator van Genootschap Onze Taal

 

waterstof - (scheikundig element)

Etymologische (standaard)werken

M. Philippa, F. Debrabandere, A. Quak, T. Schoonheim en N. van der Sijs (2003-2009) Etymologisch Woordenboek van het Nederlands, 4 delen, Amsterdam

waterstof zn. ‘scheikundig element (H)’
Nnl. Waterstof, of Watermaakend beginsel [1793; iWNT].
Gevormd uit → water en → stof 2 ‘materie’, als vertaling van Frans hydrogène, de naam die de Franse scheikundige Antoine Lavoisier in 1783 voor dit element introduceerde. De Franse naam en de Neolatijnse vorm hydrogenium zijn gevormd op basis van de combinatievorm hudro- van Grieks húdōr ‘water’ en de stam van het werkwoord gennãn ‘scheppen, verwekken’, zie → -geen, en betekenen dus letterlijk ‘watervormer’. Bij verbranding van waterstof wordt water gevormd.

P.A.F. van Veen en N. van der Sijs (1997), Etymologisch woordenboek: de herkomst van onze woorden, 2e druk, Van Dale Lexicografie, Utrecht/Antwerpen

waterstof [chemisch element] {1793} vertaling van frans hydrogène, zo genoemd door Lavoisier (1743-1794), omdat zij werd verkregen door waterdamp te ontleden, van grieks hudōr [water] + gennaō [ik breng voort]; de betekenis is dus: watervormende stof.

Thematische woordenboeken

P.H. van Laer (1949), Vreemde woorden in de natuurkunde, Groningen/Batavia.

Waterstof (Η, 1) → Hydrogenium.

Uitleenwoordenboeken

N. van der Sijs (2010), Nederlandse woorden wereldwijd, Den Haag; met aanvullingen uit Uitleenwoordenbank 2015

waterstof ‘chemisch element’ -> Japans suiso ‘chemisch element, lett. waterstof’.

Dateringen of neologismen

N. van der Sijs (2001), Chronologisch woordenboek: de ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, Amsterdam

waterstof chemisch element 1793 [WNT]

Overige werken

Woordenboek der Nederlandsche taal (WNT) & Middelnederlandsch woordenboek (MNW) & Vroegmiddelnederlands woordenboek (VMNW) & Oudnederlands woordenboek (ONW) – alle onderdeel van de Geïntegreerde Taalbank (GTB)

Zoek dit woord op in het WNT, MNW, VMNW, ONW.

Hosted by Meertens Instituut