Meehelpen? Ga naar etymologieWiki
![]()
|
keer - (maal)Etymologische (standaard)werken
M. Philippa, F. Debrabandere, A. Quak, T. Schoonheim en N. van der Sijs (2003-2009) Etymologisch Woordenboek van het Nederlands, Amsterdamkeer zn. ‘maal’ J. de Vries (1971), Nederlands Etymologisch Woordenboek, Leidenkeer znw. m., afgeleid van het ww. keren 1, mnl. keer, ohd. cher ‘wending, draaiing’. Hetzelfde woord ook in de uitdrukking te keer gaan (en niet met Dupont LB 13, 1921, 34 te verbinden met de groep van karig). C.B. van Haeringen (1936), Etymologisch woordenboek der Nederlandsche taal, Supplement, Den Haagkeer znw. Ten onrechte heeft Dupont Leuv. Bijdr. 13, 34 in te keer gaan ‘luid razen, klagen’ een ander woord vermoed, dat met got. kara ‘zorg’ enz. (zie karig) zou ablauten. Uitleenwoordenboeken
N. van der Sijs (2010), Nederlandse woorden wereldwijd, Den Haag; met aanvullingen uit Uitleenwoordenbank 2015keer ‘telkens terugkerend tijdstip waarop iets gebeurt; wending, verandering’ -> Frans dialect kêre ‘voorkomen, uiterlijk van mens of planten’; Baskisch kera ‘uiterlijk, gelijkenis; gestalte, vorm’ <via Frans>; Negerhollands keer ‘telkens terugkerend tijdstip waarop iets gebeurt’. Idioomwoordenboeken
F.A. Stoett (1923-1925), Nederlandsche Spreekwoorden, Spreekwijzen, Uitdrukkingen en Gezegden, drie delen, 4e druk, Zutphen2621. Gedane zaken nemen geen keer,d.w.z. als iets geschied is, valt er niets meer aan te doen, is het niet ongedaan te maken en moet men de gevolgen dragen; vgl. Odussea VI, 9, 249; lat. factum fieri infectum non potest; praeterita mutare non possumus; mnl. ghesciede saken en mach men onghesciet niet maken; Vondel, Herkules, 750: Niemant kan wat eens gedaan is, weêr ontdoen; Sewel, 382: Gedaane dingen hebben geen keer, done things can 't be done over again; Harreb. I, 390; Ndl. Wdb. III, 2729; VII, 1963; hd. was geschehen ist, kann mann nicht wenden; fr. à chose faite il n'y a pas de remède; eng. there is no help for spilt milk. Overige werken
Woordenboek der Nederlandsche taal (WNT) & Middelnederlandsch woordenboek (MNW) & Vroegmiddelnederlands woordenboek (VMNW) & Oudnederlands woordenboek (ONW) – alle onderdeel van de Geïntegreerde Taalbank (GTB)Zoek dit woord op in het WNT, MNW, VMNW, ONW. |