Zoekresultaten

Jaarwoord generator van Genootschap Onze Taal

frase - (vast gezegde)

Etymologische (standaard)werken

M. Philippa, F. Debrabandere, A. Quak, T. Schoonheim en N. van der Sijs (2003-2009) Etymologisch Woordenboek van het Nederlands, 4 delen, Amsterdam

frase zn. ‘vast gezegde’
Nnl. phrase ‘verzameling uitgesproken woorden (niet noodzakelijk een hele zin)’ in [hij] prevelt zo eenige phrases, die hy zelf niet verstaat [1784; WNT], frazes en groote woorden ‘goed klinkende maar niet veel inhoudende gezegdes’ [1848; WNT], holle phrases ‘nietszeggende grote woorden’ [1885; WNT]; ook een muzikale phrase ‘een afgeronde melodische figuur’ [1885; WNT vrouwelijk]. Eerder alleen als kunstwoord phrasis ‘spreekwijze’ [1658; Meijer].
Al dan niet via Frans phrase ‘uitdrukkingswijze; verzameling uitgesproken woorden’ [16^e eeuw; Rey] ontleend aan Latijn phrasis ‘id.’, zelf weer ontleend aan Grieks phrásis ‘uitdrukking’, een afleiding van het werkwoord phrázein ‘vertellen’, waarvan de verdere herkomst onbekend is.
De later in het Frans uit ‘(zinledige, fraaie) uitdrukking’ ontwikkelde pejoratieve betekenis ‘praatjes’ is in het Nederlands met name algemeen geworden in de uitdrukking holle frasen.

P.A.F. van Veen en N. van der Sijs (1997), Etymologisch woordenboek: de herkomst van onze woorden, 2e druk, Van Dale Lexicografie, Utrecht/Antwerpen

frase [volzin] {phrase 1784-1785} < frans phrase < latijn phrasis [wijze van uitdrukken, dictie] < grieks phrasis [het spreken, de taal], van phrazein [tonen, meedelen, uitleggen].

Dateringen of neologismen

N. van der Sijs (2001), Chronologisch woordenboek: de ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, Amsterdam

frase volzin 1784-1785 [WNT] <Frans

Overige werken

Woordenboek der Nederlandsche taal (WNT) & Middelnederlandsch woordenboek (MNW) & Vroegmiddelnederlands woordenboek (VMNW) & Oudnederlands woordenboek (ONW) – alle onderdeel van de Geïntegreerde Taalbank (GTB)

Zoek dit woord op in het WNT, MNW, VMNW, ONW.

Terug naar vorige pagina