Meehelpen? Ga naar etymologieWiki
![]()
|
formaat - (grootte, vorm)Etymologische (standaard)werken
M. Philippa, F. Debrabandere, A. Quak, T. Schoonheim en N. van der Sijs (2003-2009) Etymologisch Woordenboek van het Nederlands, Amsterdamformaat zn. ‘grootte, vorm’ P.A.F. van Veen en N. van der Sijs (1997), Etymologisch woordenboek: de herkomst van onze woorden, 2e druk, Van Dale Lexicografie, Utrecht/Antwerpenformaat [grootte] {formaet 1580} < frans format < italiaans formato, eig. verl. deelw. van formare [maken, vormen] < latijn formare [een vorm aan iets geven, ordenen, inrichten, vervaardigen], van forma [vorm]. J. de Vries (1971), Nederlands Etymologisch Woordenboek, Leidenformaat znw. o., sedert Kiliaen < lat. formātum, verl. deelw. van formāre ‘vormen’. — In Duitsland treedt het voor het eerst in 1558 op en wordt sedert 1634 een term der boekdrukkunst. N. van Wijk (1936 [1912]), Franck's Etymologisch woordenboek der Nederlandsche taal, 2e druk, Den Haagformaat znw. o., sedert Kil. Evenals hd. format o. (sedert 1558) uit lat. formâtum, o. verl. deelw. van formâre “vormen”, als znw. gebruikt. Thematische woordenboeken
N. van der Sijs (2005), Groot Leenwoordenboekformaat ‘grootte’ (Frans format); (van --) (vert. van Duits von Format)
S. Theissen (1978), Germanismen in het Nederlands, Hasseltformaat (van –) In de jaren ’40 en ’50 werd het gebruik van formaat in ‘een kunstenaar van formaat’ door enkele puristen als een germanisme (D. ‘...von Format’) beschouwd. In de woordenboeken vindt men deze uitdrukking pas vanaf de jaren ’50 maar ze wordt er wel van meet af aan als correct Nederlands aanvaard. Slechts Verschueren en Jansonius hebben ze niet opgenomen. Uitleenwoordenboeken
N. van der Sijs (2010), Nederlandse woorden wereldwijd, Den Haag; met aanvullingen uit Uitleenwoordenbank 2015formaat ‘grootte’ -> Indonesisch format ‘grootte’. Dateringen of neologismen
N. van der Sijs (2001), Chronologisch woordenboek: de ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, Amsterdamformaat grootte 1573 [Plantijn] <Frans formaat structuur van een computerdocument 1986 [MCC dec. 86, 8, 12, 33] <Engels Overige werken
Woordenboek der Nederlandsche taal (WNT) & Middelnederlandsch woordenboek (MNW) & Vroegmiddelnederlands woordenboek (VMNW) & Oudnederlands woordenboek (ONW) – alle onderdeel van de Geïntegreerde Taalbank (GTB)Zoek dit woord op in het WNT, MNW, VMNW, ONW. |