Meehelpen? Ga naar etymologieWiki

 

Jaarwoord generator van Genootschap Onze Taal

 

fataal - (noodlottig)

Etymologische (standaard)werken

M. Philippa, F. Debrabandere, A. Quak, T. Schoonheim en N. van der Sijs (2003-2009) Etymologisch Woordenboek van het Nederlands, 4 delen, Amsterdam

fataal bn. ‘noodlottig’
Vnnl. fatael ‘noodlottig’ [1553; van den Werve], fatale tijden ‘noodlottige tijden, tijden van rampspoed’ [1562; Instructien 1662] mijn ... fatael rappier ‘mijn door het noodlot bestuurd rapier’ [ca. 1603; WNT]; nnl. (juridisch) fatale termijn ‘termijn waarna iets niet meer mogelijk is, uiterste termijn’ [1914; WNT termijn I], een ongeluk met fatale afloop ‘met dodelijke afloop’ [1984; van Dale HN].
Via Frans fatal ‘noodlottig’ [ca. 1355; Rey] ontleend aan Latijn fātālis ‘id.’, afgeleid van het zn. fātum ‘lot’. Dit woord hoort bij het werkwoord fārī ‘zeggen, spreken’, zie → faam, en betekent dus eigenlijk ‘wat gezegd, voorspeld is’.
Lit.: Instructien: z.a. (1662), Instructien van den Hoogen Rade en Hove van Holland, Zeeland en West-Vriesland, overzien, verbetert en vermeerderd met eenige noodige dingen, Rotterdam, hier: Octrooi voor de Staten van Holland, 27 Ag. 1562, 5

P.A.F. van Veen en N. van der Sijs (1997), Etymologisch woordenboek: de herkomst van onze woorden, 2e druk, Van Dale Lexicografie, Utrecht/Antwerpen

fataal [noodlottig] {ca. 1603} < frans fatal < latijn fatalis [van het noodlot, noodlottig], van fatum (vgl. fatum).

C.B. van Haeringen (1936), Etymologisch woordenboek der Nederlandsche taal, Supplement, Den Haag

† fataal bnw., niet bij Kil. Uit fr. fatal, lat. fâtâlis.

Uitleenwoordenboeken

N. van der Sijs (2010), Nederlandse woorden wereldwijd, Den Haag; met aanvullingen uit Uitleenwoordenbank 2015

fataal ‘noodlottig’ -> Indonesisch fatal ‘noodlottig’.

Dateringen of neologismen

N. van der Sijs (2001), Chronologisch woordenboek: de ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, Amsterdam

fataal noodlottig 1603 [WNT] <Frans

Overige werken

Woordenboek der Nederlandsche taal (WNT) & Middelnederlandsch woordenboek (MNW) & Vroegmiddelnederlands woordenboek (VMNW) & Oudnederlands woordenboek (ONW) – alle onderdeel van de Geïntegreerde Taalbank (GTB)

Zoek dit woord op in het WNT, MNW, VMNW, ONW.

Hosted by Meertens Instituut