Meehelpen? Ga naar etymologieWiki

 

Jaarwoord generator van Genootschap Onze Taal

 

expert - (deskundige)

Etymologische (standaard)werken

M. Philippa, F. Debrabandere, A. Quak, T. Schoonheim en N. van der Sijs (2003-2009) Etymologisch Woordenboek van het Nederlands, 4 delen, Amsterdam

expert zn. ‘deskundige’
Mnl. expert (bn.) ‘ervaren, deskundig’ [1480; MNHWS]; vnnl. Een expert meester ‘een ervaren meester’ [1559; WNT avantage]. Als zn. (mv.) experten ‘deskundige getuigen of taxateurs’ [1829; WNT], expert “een door de rechtbank of de betrokkene partijen benoemd persoon om iets te onderzoeken en daarvan verslag te doen, een zaakkundige, ervarene” [1863; Kramers].
Ontleend aan het Franse bn. expert ‘ervaren’ [13e eeuw] < Latijn expertus ‘ervaren, door ervaring bekend’, verl.deelw. van experīrī ‘ervaring opdoen; proberen; onderzoeken’, zie → experiment.
Frans expert is nog steeds een bn., maar kreeg in de 19e eeuw ook een betekenis als zn. ‘deskundig schatter, taxateur’. Getuige de betekenissen in de oudste vindplaatsen is deze betekenis door het Nederlands overgenomen, maar inmiddels veralgemeend tot ‘deskundige’.

P.A.F. van Veen en N. van der Sijs (1997), Etymologisch woordenboek: de herkomst van onze woorden, 2e druk, Van Dale Lexicografie, Utrecht/Antwerpen

expert [deskundige] {1451-1475 als bn. ‘ervaren’; als zn. 1829} < frans expert < latijn expertus [iets ondervonden hebbend, beproefd], eig. verl. deelw. van experiri (vgl. experiëntie).

Dialectwoordenboeken en woordenboeken van variëteiten van het Nederlands

F. Debrabandere (2010), Brabants etymologisch woordenboek: de herkomst van de woordenschat van Antwerpen, Brussel, Noord-Brabant en Vlaams-Brabant, Zwolle

expert, zn.: veearts. Uit Fr. expert vétérinaire. Vgl. Waaslands asparte, aspaar ‘veearts’.

F. Debrabandere (2005), Oost-Vlaams en Zeeuws-Vlaams etymologisch woordenboek: de herkomst van de Oost- en Zeeuws-Vlaamse woorden, Amsterdam

asparte (B), aspaar (Haasdonk), zn. m.: dierenarts, veearts. Dial. uitspraak van Fr. expert (vétérinaire).

F. Debrabandere (2002), West-Vlaams etymologisch woordenboek: de herkomst van de West-Vlaamse woorden, Amsterdam

espers (Wingene), zn. m.: veearts. Verhaspeling van Fr. expert (vétérinaire).

Thematische woordenboeken

Nicoline van der Sijs (2005), Groot Leenwoordenboek

expert (Frans expert)
Uitleenwoordenboeken

N. van der Sijs (2010), Nederlandse woorden wereldwijd, Den Haag; met aanvullingen uit Uitleenwoordenbank 2015

expert ‘deskundige’ -> Indonesisch ékspér ‘deskundige’.

Dateringen of neologismen

N. van der Sijs (2001), Chronologisch woordenboek: de ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, Amsterdam

expert deskundige 1829 [WNT] <Frans

Overige werken

Woordenboek der Nederlandsche taal (WNT) & Middelnederlandsch woordenboek (MNW) & Vroegmiddelnederlands woordenboek (VMNW) & Oudnederlands woordenboek (ONW) – alle onderdeel van de Geïntegreerde Taalbank (GTB)

Zoek dit woord op in het WNT, MNW, VMNW, ONW.

Hosted by Meertens Instituut