Zoekresultaten

Jaarwoord generator van Genootschap Onze Taal

dandy - (modegek, fat)

Etymologische (standaard)werken

M. Philippa, F. Debrabandere, A. Quak, T. Schoonheim en N. van der Sijs (2003-2009) Etymologisch Woordenboek van het Nederlands, Amsterdam

dandy zn. ‘modegek, fat’
Nnl. dandy ‘pronkertje, fat’ [1832; Weiland].
Ontleend aan Engels dandy ‘modegek’ [ca. 1780; OED], waarvan de oorsprong onzeker is. Misschien een verkorte vorm van Jack-a-dandy, met ongeveer dezelfde betekenis [1659; OED]; deze benaming komt voor het eerst voor in Schotland als Jack O'Dandy [1632; OED]. Dandy is een troetelnaam voor Andrew.

EWN: dandy zn. 'modegek, fat' (1832)
ANTEDATERING: dandy 'modieus type' in: … bleef de dandy staan [1816; LC (KB) 9/6]
[J. Luif (2010-2018), 'Oudere dateringen van woorden uit het EWN', in: Trefwoord (bewerkt)]

P.A.F. van Veen en N. van der Sijs (1997), Etymologisch woordenboek: de herkomst van onze woorden, 2e druk, Van Dale Lexicografie, Utrecht/Antwerpen

dandy [fat] {1832} < engels dandy, vermoedelijk van Dandy, een troetelnaampje voor Andrew.

J. de Vries (1971), Nederlands Etymologisch Woordenboek, Leiden

dandy znw. m., sedert het begin der 19de eeuw < ne. dandy, eig. de vleinaam van Andrew, maar sedert 1815 in Londen voor ‘fat, pronker’ gebruikt.

Dialectwoordenboeken en woordenboeken van variëteiten van het Nederlands

G.J. van Wyk (2007), Etimologiewoordeboek van Afrikaans, Supplement, Stellenbosch

dandy s.nw. (geselstaal)
Spoggerige man, modegek.
Uit Eng. dandy (1780) of Ndl. dandy (1832). Eerste optekeninge in Afr. by Changuion (1844), Pannevis (1880) in die vorm dendie, Kern (1890), in Patriotwoordeboek (1902) en by Du Toit (1908), albei in die vorm dendi.
Eng. dandy en Ndl. dandy mntl. uit Eng. jack-a-dandy 'fat, pronker', of uit 'n troetelnaam vir Andrew in Skotland.
D. Dandy (19de eeu), Fr. dandy.

Thematische woordenboeken

N. van der Sijs (2005), Groot Leenwoordenboek

dandy (Engels dandy)

L. Koenen, R. Smits (1992), Peptalk, De Engelse woordenschat van het Nederlands

dandy [dendie] manspersoon dat (overdreven) veel zorg aan zijn uiterlijk besteedt, met stijlvol, soms wat fatterig resultaat.

Dateringen of neologismen

F. Bakker, E. van Ruijsendaal, P. Uljé, D. van Zijderveld, Vindpunt.nl – elektronisch doorzoekbare Woordenlijst Overbodig Engels met Nederlandse tegenhangers, uitgebreide en verbeterde voortzetting van de boekuitgaven Funshoppen in het Nederlands (2009) en Op-en-Top Nederlands (2015)

dandy zn. Ontleend aan het Engels.
[alg.] = salonjonker, pronkheertje; wufto, fat. Oscar Wilde gold als het protoype van de salonjonker.
De positie van de wufto met te veel parfum (denk Spong) is langzaam overgenomen door de corpsbal met lavendelzakjes (denk Baudet).

N. van der Sijs (2001), Chronologisch woordenboek: de ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, Amsterdam

dandy fat 1832 [WEI] <Engels

Overige werken

Woordenboek der Nederlandsche taal (WNT) & Middelnederlandsch woordenboek (MNW) & Vroegmiddelnederlands woordenboek (VMNW) & Oudnederlands woordenboek (ONW) – alle onderdeel van de Geïntegreerde Taalbank (GTB)

Zoek dit woord op in het WNT, MNW, VMNW, ONW.

Terug naar vorige pagina