casino zn. ‘gelegenheid voor kansspelen; gebouw voor feestelijkheden en kansspelen’
Nnl. casino “zeker speel- en gezelschapshuis voor den adel, in Florence”, ‘gebouw voor gezellig verkeer’ [1824; Weiland], ‘sociëteits- of clubgebouw (met name voor officieren)’ [1908; WNT], ‘avondfeest in besloten kring gevolgd door een bal; speelclub’ [1914; Dale].
Ontleend aan Frans casino ‘gebouw voor feestelijkheden en kansspelen, met name in badplaatsen’ [1812; Rey], eerder al ‘huis van plezier’ [1740; Rey] < Italiaans casino ‘speelhuis’ [17^e eeuw], eerder al ‘landhuis, zomerhuis; bordeel’ [16^e eeuw], verkleinwoord van casa ‘huis’, dat wrsch. een substraatwoord is (Rey).
Het eerste casino (in de hedendaagse betekenis van het woord) dat in teksten voorkomt, is Casino dei Nobili in Florence (1775).
♦ casinobrood zn. ‘fijn vierkant brood’. Nnl. casinobrood ‘id.’ [1910; WNT zalm I]. Samenstelling van casino en → brood. Het brood zou zo genoemd zijn omdat het in een gesloten vierkant blik, een ‘huisje’ als het ware, gebakken wordt. Mogelijk werd ook verwezen naar het gebruik om in casino's (officiersclubs, clubhuizen, speelzalen etc.) fraaie driehoekige sandwiches te serveren, die uit vierkante broden gesneden werden.

EWN: casino zn. 'gelegenheid voor kansspelen; gebouw voor feestelijkheden en kansspelen' (1824)
ANTEDATERING: eerst De Casino te Bologne … Daar zyn speeltafels [1756; Richardson 5, 12]
Later ook: een schoon Casino of openbaar Assembleehuis ('huis voor samenkomsten') [1773; Volkman(n) 2, 21] (EWN: 1824); een Casino te maken 'een gezellig samenzijn te organiseren' [1800; Alg.KLB, 71]
EWN: ♦ casinobrood zn. 'fijn vierkant brood' (1910)
ANTEDATERING: casinobrood [1888; Nieuwe Amersfoortsche courant (EC) 3/11] (1910)
[J. Luif (2010-2018), 'Oudere dateringen van woorden uit het EWN', in: Trefwoord (bewerkt)]

casino s.nw.
Openbare gebou waar gedobbel word.
Uit Eng. casino (1851).
Eng. casino uit It. casino (verkleinw.) 'somershuis(ie)', afgelei van casa 'huis' uit Latyn casa 'hut'. Oorspr. 'n buitehuisie of klein huisie naby die skouburg, waar mense na afloop van 'n opvoering gaan dans en (of) musiek gemaak het.

Casino (Ital. = huisje). Zoo noemde men in Italië het huis, dat de landedelen in het midden der stad bezaten, om van het gezellig verkeer te genieten. Later huurden minder gegoede families van buiten gezamenlijk zulk een casino in de stad en hieruit ontstonden de gesloten casino-vereenigingen, die men nog overal in Italië en ook in Duitschland vindt. – Ook noemt men casino de gemeenschappelijke restauratie (eethuis) voor ongehuwde officieren. Deze casino’s, in Pruisen zelfs met steun der staatskas opgericht, bevatten ook bibliotheken, eet- en ontspanningszalen, enz.

casino gebouw voor gokken 1824 [WEI] <Italiaans