Zoekresultaten

Jaarwoord generator van Genootschap Onze Taal

brombeer - (knorrig mens)

Etymologische (standaard)werken

M. Philippa, F. Debrabandere, A. Quak, T. Schoonheim en N. van der Sijs (2003-2009) Etymologisch Woordenboek van het Nederlands, 4 delen, Amsterdam

brombeer zn. ‘knorrig mens’
Nnl. wat een brombeer van een kerel! ‘wat een knorrige kerel!’ [1787; WNT gegrauw], brombeer “zeker dier; (figuurlijk) knorrig mensch, brommend kind” [1872; Dale].
Gevormd uit het werkwoord → brommen 1 en het zn. → beer 1. Letterlijk betekent het natuurlijk ‘beer die bromt’, maar tegenwoordig heeft de overdrachtelijke betekenis de overhand. Net als driftkikker is dit een vorming met een dierennaam die menselijk gedrag aanduidt.
Fri. brombear; Duits Brummbär.

Dialectwoordenboeken en woordenboeken van variëteiten van het Nederlands

G.J. van Wyk (2003), Etimologiewoordeboek van Afrikaans, Stellenbosch

brombeer s.nw.
Knorrige, nors, onaangename persoon.
Uit Ndl. brombeer (1873), 'n samestelling van brommen 'brom' en beer 'beer, iemand wat brom en onbeskof, lomp en ongemanierd is'.

Thematische woordenboeken

M. De Coster (2007), Groot scheldwoordenboek: van apenkont tot zweefteef, Antwerpen

brombeer, brompot, bromsnor: iemand die voortdurend knort; chagrijnig persoon; ongemakkelijk, lastig mens.

Bromsnor is genoemd naar een fictief personage uit de in de jaren vijftig populaire televisieserie ‘Swiebertje’: de meer dan gezagsgetrouwe veldwachter, gespeeld door Lou Geels. Swiebertje zelf kwam ter wereld in 1936. Het was een kinderboek van John uit den Bogaard. De tv-serie ging van start in 1955.

De oude brombeer die nog zoo kort geleden het hoogste woord voerde. (De Groene Amsterdammer, 30/03/1890)

Overige werken

Woordenboek der Nederlandsche taal (WNT) & Middelnederlandsch woordenboek (MNW) & Vroegmiddelnederlands woordenboek (VMNW) & Oudnederlands woordenboek (ONW) – alle onderdeel van de Geïntegreerde Taalbank (GTB)

Zoek dit woord op in het WNT, MNW, VMNW, ONW.

Terug naar vorige pagina